استیبل کوین به یک ارز دیجیتال گفته می شود که ارزش آن ثابت و یکنواخت است. البته که استیبل کوین ها هم تغییرات بسیار کوچکی در طی زمان در بازه مشخص دارند. این ارزها برای حفظ قیمت خود، نیاز به یک پشتیبان دارند.
استیبل کوین ها، چیزی جز یک ارز دیجیتال خاص نیستند. این ارز دیجیتال، به منظور ثابت نگه داشتن قیمت و با کمترین تغییرات ممکن در بازار ایجاد شده است.
معمولا، استیبل کوین نماینده یک پول فیات در داخل بلاک چین است. به این ترتیب، Stable coin به دنبال حفظ ویژگی ها و قابلیت های ارزهای دیجیتال هستند.
این امر مهم با استفاده از نمایندگی دارایی های فیات با ثبات نسبی قیمت و ارزش بدون تغییر و ثابت شده بدست می آید.
برای حفظ یکنواختی ارزش و ثبات در ارزش گذاری، Stable coin معمولا از روش وثیقه گذاری با دارایی های دیگر استفاده می کنند. با این روش، آنها به دنبال حفظ ارزش خود در مواجه با شرایط مختلف بازار هستند.
چرا استیبل کوین ها ایجاد شده اند؟
Stablecoin برای رفع یکی از نیازهای دنیای ارزهای دیجیتال یعنی، کنترل بی ثباتی زیاد آن است.
اگر چه ارزهای دیجیتال، یک انقلاب اقتصادی بزرگ به حساب می آیند اما ، ارزش آنها بسیار بی ثبات بوده و دارای نوسان قیمت شدیدی هستند.
این وضعیت، مخصوصا در حالت صعودی و نزولی بازار کاملا مشخص می شود. روندی که بازارهای ارزهای دیجیتال به شدت از آن رنج می برند.
یکی از اهداف دیگر استیبل کوین ها، به کارگیری آنها توسط کاربران حساس به نوسان قیمت های بازار است. به هر حال، حل این مشکل باعث شتاب گرفتن پذیرش ارزهای دیجیتال توسط کاربران و کسب و کارهای مختلف می شود.
در همین رابطه، رونه کریستنسن موسس MakerDAO می گوید: “کلید واقعی بهره مندی از قابلیت های بالقوه بلاک چین، از طریق پذیرش گسترده استیبل کوین بدست می آید.“
روش های پشتیبانی استیبل کوین ها
برای حفظ ارزش استیبل کوین ها، نیاز به وجود یک وابستگی فیزیکی، پولی یا ارتباط با سایر رمز ارزها است. این استراتژی های پشتیبانی، بایستی قادر به ارائه ثبات قیمت دارایی های کریپتو برای کاربران باشند.
روش های پشتیبانی از استیبل کوین ها به شرح زیر هستند:
1- پشتیبانی با پول فیات
این روش، رایج ترین روش برای حمایت و پشتیبانی از Stable coin است. به طور معمول، دارایی های کریپتو، به وسیله تولید هر توکن شبکه با نسبت برابر (1:1) پشتیبانی می شود (برای مثال یک توکن برابر با یک دلار آمریکا).
معمولا پول هایی مانند دلار آمریکا، یورو یا ین ژاپن مورد استفاده قرار می گیرند. به عبارت ساده تر، ارزش هر توکن برابر با یک واحد پول فیات در نظر گرفته شده و تضمین می شود.
اما، این سیستم تناقض هایی با ماهیت و مفهوم اساسی ارزهای دیجیتال دارد. چرا که، با توجه به مفهوم ارزهای دیجیتال، هیچ گونه وابستگی بین دارایی های متمرکز مانند پول های فیات و ارزهای دیجیتال نباید وجود داشته باشد.
نکته یا تناقض دیگر، وجود مشکلات مربوط به شفافیت ذخیره های پولی است. برای اجتناب از این وضعیت، فرآیند حسابرسی به صورت مستمر بایستی انجام شود.
استیبل کوین های دارای پشتیبان پول فیات، برای مواجه با پذیرش گسترده این ارز دیجیتال نیاز به افزایش سرمایه دارند.
از این نوع استیبل کوین ها، می توان به : USDC, BUSD, TrueUSD و Tether (USDT) اشاره کرد. این موارد به وسیله دلار آمریکا پشتیبانی شده و به وسیله شرکت های متمرکز مدیریت می شوند.
نکته جالبی در مورد تتر: تتر به عنوان یکی از موفق ترین استیبل کوین های موجود در بازار شناخته می شود که در سال 2014 ایجاد شد. در حال حاضر مارکت کپ این ارز در بازار بیش از 90 میلیارد دلار تخمین زده می شود.
2- پشتیبانی با کالا
یکی دیگر از روش های نسبتا رایج پشتیبانی به وسیله کالا است. در این روش پشتیبانی از ارزش استیبل کوین با استفاده از یک کالا یا دارایی فیزیکی مشخص صورت می گیرد.
طلا، نقره، الماس یا نفت از محبوب ترین کالاها برای استفاده در این روش است. نرخ پشتیبانی و ارزش به طور ساده (1:1) است یا با استفاده از فرمول های ساده مشخص می شود.
برای مثال، Digix Gold نوعی استیبل کوین است که در آن هر گرم طلا معادل یک توکن DGX در نظر گرفته می شود. بنابراین، این توکن موفق به ارائه دارایی کریپتو با قیمت متعادل شده است. به این ترتیب، طلا نیز به صورت شمش ذخیره و نگهداری می شود.
3- پشتیبانی با سایر دارایی های دیجیتال
یکی دیگر از روش های پرطرفدار برای تثبیت قیمت، پشتیبانی با سایر دارایی های کریپتو است. این روش معمولا بسیار پیچیده است چرا که، از سیستم اقتصادی پیچیده ای برای تثبیت قیمت ها استفاده می شود.
در این روش از مکانیسمی برای محافظت از قیمت استیبل کوین در مقابل تغییر ارزش دارایی دیجیتال پشتیبان استفاده می‌شود.
هدف این سیستم رهایی از تمرکزگرایی روش ها قبلی، همانند استفاده از پول فیات برای تثبیت قیمت است.
در این روش، امکان نتایج مخرب وجود دارد زیرا، ارز دیجیتال مورد استفاده خود دارای بی ثباتی و نوسان قیمت است.
USTC استیبل کوین شبکه ترا در سال 2022 ارزش خود را از دست داد چرا که توکن پشتیبان آن یعنی LUNA که هم اکنون با عنوان LUNC شناخته می شود با 99% سقوط قیمت، به ارزش نزدیک به صفر رسید.
برای حل این مشکل راه حلی پیشنهاد می شود و آن هم، پشتیبان مضاعف و بیشتر به وسیله ارز دیجیتال پشتیبان در نظر گرفته شده است.
این کار با استفاده از نرخ ارزش گذاری (1:2) صورت می گیرد. در نتیجه، حتی با وجود بی ثباتی قیمت ارز دیجیتال پشتیبان، امکان حفظ قیمت استیبل کوین تا حد زیادی وجود دارد که البته این راه حل هم با توجه به اتفاقات رخ داده در شبکه ترا و رمز ارز USTC نقض شد.
شاید جالب باشد بدانید که بیشتر استیبل کوین های استفاده کننده از این روش، توکن های نوع ERC-20 هستند.
برای مثال، می توان رمز ارز DAI را نام برد. DAI یک ارز دیجیتال است که بوسیله ارزش Ether و پورتفولیوی بزرگی از این توکن ها در بلاک چین پشتیبانی می شود.
4- توکن های ثابت اما بدون پشتیبانی مستقیم
استیبل کوین های قرار گرفته در این دسته، تایید و ضمانت مستقیم از دارایی های تثبیت کننده قیمت خود ندارند. به عبارت دیگر، آنها از روشی به نام سهام حق الضرب (Seigniorage shares) یا اقدامات حق الضرب استفاده می کنند.
در این سیستم از قراردادهای هوشمند به عنوان بانک مرکزی استفاده می شود. در نتیجه، براساس قانون عرضه و تقاضا، امکان افزایش یا کاهش مشارکت پول در بلاک چین فراهم خواهد شد. این اقدام موجب تثبیت ارزش توکن در بازار می شود.
از استیبل کوین های این نوع می توان به NUBITS و USDX اشاره کرد. اما عملکردشان، به خاطر تمرکززدایی ضعیف آنها به شدت مورد انتقاد قرار گرفته است.
علاوه بر این، ارتباط نزدیکی با نقض قوانین امنیتی جاری در بسیاری از کشورها دارند. برای مثال، پلتفرم BASIS، فعالیت خود را به خاطر مقررات SEQ متوقف کرده است.
استیبل کوین های عمومی و خصوصی
استیبل کوین ها را می توان به دو دسته عمومی و خصوصی نیز تقسیم بندی کرد. استیبل کوین های خصوصی به وسیله شرکت های تجاری و استیبل کوین های عمومی به وسیله بانک های مرکزی تولید می شوند.
استیبل کوین ها امکان توسعه ارزهای بین المللی مرتبط به سبدی از پول های فیات یا کالاها را نیز فراهم می کنند. این موضوع باعث کاهش زیاد بی ثباتی می شود.
با این روش، استیبل کوین از خود در برابر نوسانات و تغییرات ارزش پول های ملی محافظت می کنند. همچنین این طرح، از قابلیت افزایش قابل توجه کارایی قراردادهای بین مرزی برخوردار است.
تاکنون، شرکت های خصوصی پیشگام توسعه استیبل کوین ها بوده اند. این موضوع به خاطر موانع بیشمار موجود در بانک های مرکزی بوده است. در حال حاضر بانک های مرکزی به دنبال ارائه پول های فیات دیجیتالی هستند.
برای مثال، می توان از بانک تجاری مهم MUFG (Mitsubishi UFJ Financial Group) نام برد. طرح این بانک ارائه استیبل کوین با نرخ برابری (1:1) در مقابل ین ژاپن است.
استیبل کوین MUFG، در مقادیر تعیین شده آغاز به کار کرده و برای مشتریان در ژاپن ارائه می شود. این روند بخشی آزمایشی از فرآیند گسترده تر خواهد بود.
کاربران با استفاده از یک اپلیکیشن قادر به تبدیل پول های فیات خود به ارزهای MUFG خواهند بود. در نتیجه از این ارز میتوان برای انجام پرداخت ها در مغازه ها و رستوران ها استفاده کرد. حتی امکان انتقال آن به حساب سایر کاربران نیز وجود خواهد داشت.
نمونه دیگر از استیبل کوین های پیشرفته در بخش خصوصی، انتشار استیبل کوین با پشتوانه دلار آمریکا در شرکت Circle است. Circle یک شرکت پرداختی و تحت حمایت گروه بانکداری Goldman Sachs بوده که از ارز دیجیتال Coinbase پشتیبانی می کند.
Circle USDC بر روی بلاک چین اتریوم راه اندازی و فعالیت می کند. این استیبل کوین با هدف انجام پرداختی ها و مبادلات تجاری در فضای ارزهای دیجیتال ایجاد شده است.
کاربرد استیبل کوین ها در چیست؟
1- پول یا ارز جهانی
استیبل کوین ها به منظور حل معضل نوسانات ارزهای دیجیتال به وجود آمده اند که همانند پل ارتباطی بین ارزهای دیجیتال و پول های فیات عمل می کنند.
از یک ارز پایدار و غیرمتمرکز دیجیتالی می توان به عنوان واسطه مبادلات جهانی استفاده کرد. این طرح یک برنامه ویژه و مهم برای بازارهای نوظهور همانند آرژانتین و ونزوئلا است. این بازارها در حال حاضر سطح بالایی از تورم و هرج مرج اقتصادی فلج کننده را تجربه می کنند.
2- خدمات مالی غیرمتمرکز
قراردادهای نهادی حال حاضر، دسترسی به بازارهای سرمایه را محدود کرده اند. معاملات بازار مالی باعث ایجاد اصطکاک شده و هزینه های مبادلات از نظر مقیاس پذیری حساس هستند. از طرفی، هزینه اطلاعات یکی از مهم ترین عوامل تشکیل دهنده این هزینه ها هستند.
مهم ترین دلیل منطقی برای وجود سیستم بانکی، عملکرد آن به عنوان واسطه مالی است. زیرا، بانک ها مزیت رقابتی مهمی در جمع آوری اطلاعات و ارزیابی خطرات اعتباری دارند.
با این وجود، ارتباط بین امور مالی و سیستم اقتصادی کاملا بی طرفانه نیست. مدیریت ضعیف جابجایی وجوه و تامین اعتبار، باعث ایجاد شکاف سرمایه و افزایش روزافزون آن خواهد شد.
با توجه به این موضوع، شرکت های کوچک دارای بازدهی نبوده و مقرون به صرفه نیستند. زیرا، بازار سرمایه برای شرکت های بزرگ و مهم اولویت قائل می شود.
در نتیجه، تامین اعتبار و بدست آوردن سرمایه به منظور توسعه برای تجارت های کوچک و جدید بسیار دشوار خواهد بود.
یکی از اهداف مهم استیبل کوین ها، حل این مشکل از طریق فراهم کردن دسترسی به تامین مالی است. برای مثال، استیبل کوین ها، ایجاد کننده بازارهای وام و مشتقات و نیز تامین مالی های منصفانه هستند.
همچنین، به دنبال کاهش هزینه های زنجیره عرضه و نیز تجارت بین المللی از طریق حذف واسطه ها هستند.
این واسطه در مقابل هزینه های زیاد امنیت مبادلات، سرمایه ثابت و نیز واسطه های فرامرزی را فراهم می کنند.
مزایا و معایب استیبل کوین ها
استیبل کوین نیز همانند هر ارز دیجیتال دیگری دارای مزیت ها و معایب خاص خود است. در ادامه به مهم ترین موارد اشاره می شود.
مزیت ها
مهم ترین مزیت های استیبل کوین عبارتند از:
دارای پشتوانه واقعی : استیبل کوین ها از نظر مالی از پشتوانه دارایی واقعی برخوردار هستند.
این موضوع مخصوصا در دو نوع استیبل کوین با پشتوانه پول فیات و استیبل کوین با پشتوانه کالا، کاملا صادق است.
به همین دلیل کاربران نگهدارننده کوین، به دنبال دارایی های ملموس و با پشتوانه ارزش واقعی هستند. با استفاده از نرخ تبدیل برای کاربران امکان تبدیل این دارایی ها به دارایی های واقعی وجود دارد.
ثبات ارزش : اگر چه این موضوع به معنی عدم نوسان در ارزش آنها نیست اما از ثبات ارزش در بازار برخوردار هستند.
ارزش استیبل کوین ها وابستگی زیادی به نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال ندارد. این ویژگی، باعث تشویق و جذب سرمایه گذاران به سوی استیبل کوین می شود.
نقدینگی بالا : استیبل کوین ها با استفاده از روش توکن سازی از قابلیت نقدینگی بالایی برخوردار هستند.
این موضوع مخصوصا در استیبل کوین هایی با پشتوانه کالا صادق است. در این نوع، نقدینگی و تعیین قیمت از سهولت بیشتری برخوردار است.
معایب
از معایب استیبل کوین ها نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تمرکزگرایی : نیاز به وجود شخص ثالث یا طرف سوم، همانند حمایت کنندگان، نظارت کنندگان و توسعه دهندگان پروژه باعث به وجود آمدن این تمرکزگرایی شده است.
- هزینه حسابرسی بالا : فرآیند حسابرسی، دارای هزینه زیادی بوده و از طرفی هم نیاز به زمان زیادی دارد. این موضوع به دلیل پیچیدگی سیستم عامل و مدیریت آنها به وجود آمده است.
