صرافی های متمرکز و غیرمتمرکز و تفاوت آنها

علی رغم نظر طرفداران سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi)، صرافی های متمرکز (CEX) نیز، دارای مزیت ها و معایب خاص خود، هستند.

صرافی های متمرکز، به مدت طولانی، نقش مهمی را در تجارت و امور مالی ایفا کرده اند. اما، ظهور و رشد چشمگیر و روزافزون صرافی های غیرمتمرکز (DEX)، باعث ایجاد سوال های رایجی شده است:

صرافی های متمرکز بهتر است یا رقیب غیرمتمرکز آنها؟

در این مقاله ابتدا به معرفی صرافی های غیرمتمرکز پرداخته و سپس به مقایسه آنها با صرافی های متمرکز خواهیم پرداخت.

صرافی غیرمتمرکز چیست؟

صرافی غیرمتمرکز، بازاری برای تسهیل مبادله همتا به همتای ارزهای دیجیتال است. برخلاف صرافی های متمرکز، صرافی های غیرمتمرکز توسط شخص ثالث یا حقوقی مدیریت نمی شوند.

از این رو، جذابیت این صرافی ها این است که نیاز به مراجعه به مکان هایی مانند بانک ندارد.

از طرفی، صرافی های غیرمتمرکز از قراردادهای هوشمند استفاده می کنند. این قراردادها، الگوریتم هایی بوده که پس از برآورده شدن شرایط از پیش تعیین شده، به طور خودکار اجرا می شوند.

دکس ها، ابزار مالی جدیدی بوده که به لطف سیستم مالی غیرمتمرکز ایجاد شده اند. زیر ساخت های خاص این ابزار، باعث انعطاف پذیری زیاد آنها می شود.

صرافی های غیرمتمرکز اولیه، همانند صرافی های متمرکز، متکی به دفترهای سفارش بودند. اما از آن زمان تاکنون، تغییرات زیادی در ساختار آنها ایجاد شده، که بر نحوه ارائه نقدینگی به کاربران تاثیرگذار گذاشته اند.

در حال حاضر، در مراحل اولیه توسعه و پیشرفت هستیم. به همین خاطر صرافی های غیرمتمرکزی مانند Uniswap و Sushimay درگیر محدودیت و چالش هستند.

اما صرافی های متمرکزی مانند کوکوین و بایننس امکان ارائه تجربه کاربری روان تری را برای کاربران دارند.

تفاوت مهم دیگر، توانایی ارائه ارزهای متنوع و از بلاک چین های مختلف توسط صرافی های متمرکز است. در حالی که، اکثریت دکس ها، هنوز بر روی بلاک چین اتریم فعالیت می کنند.

برخی دیگر از بلاک چین ها، صرافی های غیرمتمرکز خود را فعال کرده اند. از این موارد، می توان صرافی های PancakeSwap بر روی Binance Smart Chain و Zero Exchange بر روی بلاک چین Avananche را نام برد.

صرافی Zero Exchange بیشتر به عنوان رابطی بین زنجیره ها عمل کرده و می توان آن را زنجیره ای آگنوستیک (جمع کننده مالی غیرمتمرکز) در نظر گرفت.

تفاوت های مهم صرافی غیرمتمرکز و متمرکز

1- اعتماد : صرافی های متمرکز به عنوان شخص ثالث قابل اعتماد عمل کرده و معاملات را تسهیل می کنند. آنها از اعتبار و شهرت تثبیت شده خود برای به حداکثر رساندن اعتماد سرمایه گذار استفاده می کنند.

همچنین این صرافی‌ها رابط کاربری ساده تر و قابل فهم تری را برای سرمایه گذاران سنتی خود مهیا می کنند.

در مقابل، در صرافی های غیرمتمرکز، داشتن دارایی و مالکیت بیشتر، نیازمند تحقیق و مطالعه در مورد چگونگی فعالیت صرافی مذکور و اعتبار آن است. از طرفی، شما با ریسک بالایی روبرو خواهید بود.

دانش و اطلاعات بیشتر، امنیت و مراقبت را در برابر اشخاص ثالث مخرب و کلاهبردار فراهم می کند. اما نیازمند صرف هزینه است. اگرچه، ارزش این هزینه را دارد.

2- امنیت : صرافی های متمرکز، بیشتر روش های امنیتی سنتی را در نظر می گیرند. این روش ها به شکل بیمه و تطبیق برخی قوانین و مقررات است.

تطبیق قوانین و مقررات بیشتر شامل تایید مشتری (KYC) و مقررات پولشویی (AML) است. تطبیق چنین مقرراتی برای بسیاری از کاربران کریپتو و مخصوصا برای حامیان حریم خصوصی تا حدی آزاردهنده است.

صرافی های غیرمتمرکز هم می توانند امنیت را تامین کنند. اما به شکل جلوگیری از دست کاری بازار.

به لطف تکنولوژی بلاک چین، تمام تراکنش ها بر روی زنجیره ها ثبت شده و بنابراین قابل ردیابی می باشند.

پلتفرم صرافی متمرکز، قادر به ارائه چنین سطحی از شفافیت نیست. اما این موضوع هم خطرات خاص خود را دارد.

صرافی های غیرمتمرکز به دلیل استفاده از الگوریتم های رمزنگاری قوی و نیاز به تایید توسط شبکه بلاکچین، معمولا کمتر از صرافی‌های متمرکز مورد حملات سایبری قرار می‌گیرند.

3- حفظ حریم خصوصی : این یکی از مهمترین مزایای دکس ها است. در این صرافی ها کاربران مجبور به طی مراحل تایید، نیستند.

زیرا صرافی های غیرمتمرکز، بدون مجوز بوده، تراکنش های همتا به همتای آنها به معامله گران اجازه انجام معاملات به را می دهد (به طور مثال، با استفاده از نام مستعار).

این موضوع به کاربران احساس راحتی قابل توجهی را ارائه می کند. به طور کلی، برای انجام معامله در صرافی غیرمتمرکز، معمولا، دسترسی به کیف پول کریپتو کافی است.

4- نقدینگی : صرافی های متمرکز، توانایی ارائه مقادیر قابل توجه پول نقد و در نتیجه حجم بالای معاملات را در مقایسه با دکس ها دارند.

دلیل این موضوع، عدم امکان خرید مستقیم رمزارزها با پول فیات در صرافی های غیرمتمرکز است.

بنابراین، معامله گران برای دسترسی به جفت ارزهای ترجیحی خود، مجبور به انجام تراکنش از طریق صرافی های متمرکز هستند. در دکس ها، کاربران فقط قادر به معامله با جفت ارزهای دیجیتالی هستند.

هانطور که قبلا اشاره شد، صرافی های غیرمتمرکز، ساختارهای متفاوتی را برای کاربران در نظر می گیرند. همین مسئله بر چگونگی تامین نقدینگی صرافی تاثیرگذار است.

پس از شروع متن باز، صرافی های غیر متمرکز، به تدریج به سمت استفاده از مدل بازارساز های خودکار (AMM) و همچنین استخرهای نقدینگی، سوآپ ها، ترکیبی از این روش ها و ابزارهای مالی مختلف دیگر روی آورده اند.

5- موانع ورودی : در بسیاری از کشورها، مردم از دسترسی به بانک، محروم هستند. دکس ها معامله بر پایه تراکنش های همتا به همتا را ارائه می کنند.

بنابراین، این دسته از مردم، بدون توجه به کشور محل زندگی خود و بدون محدودیت خاصی، قادر به انجام معاملات ارزهای دیجیتال هستند.

علاوه بر این، صرافی های متمرکز، با توجه به دریافت هزینه های زیاد، شهرت خوبی ندارند. از طرفی، دریافت هزینه های ناچیز توسط صرافی های غیرمتمرکز، جلب توجه معامله گران را تضمین نمی کند.

6- پیشنهادات جدید : هم صرافی های متمرکز کریپتو و هم دکس ها، به ارائه پیشنهادات و ابزارهای جدید ادامه می دهند. این ابزارها، باعث استفاده بیشتر معامله گران از دارایی های دیجیتال خود، می شود.

صرافی های متمرکزی مانند KuCoin و Binance ربات های معامله گر و نیز روش های غیر فعال، مانند استیکینگ را به کاربران پیشنهاد می کنند.

در مقابل، دکس ها، گزینه هایی مانند، مشارکت در مزارع محصول و استخرهای نقدینگی را در اختیار کاربران خود قرار می دهند.

آیا صرافی های غیرمتمرکز، صرافی های آینده ارز دیجیتال خواهند بود؟

تفاوت های زیاد دیگری بین صرافی های متمرکز و دکس ها وجود دارند، که ما به بررسی مهمترین آنها پرداختیم.

بنابراین، توانایی تشخیص معایب و مزایای هر کدام را خواهید داشت. استفاده از هر دوی آنها، با توجه به هدف، موقعیت و شرایط شما، توصیه می شود.

برای نمونه، در صورت خرید رمزارز با پول فیات، پیدا کردن صرافی متمرکز و راحت موجود در کشورتان، بهترین راه خواهد بود.

اما اگر به دنبال مقادیر کوچک سکه در بلاک چین اتریوم هستید، Uniswap می‌تواند بهترین گزینه برای شما باشد.

این موضوع به نیازهای شما بستگی دارد. بازار ارزهای دیجیتال به سرعت در حال رشد و تکامل است. امروزه ابزارهای جدید و متنوع در سیستم مالی غیرمتمرکز ارائه می شود.

اما، این موضوع به معنی پایان راه صرافی های متمرکز نیست. ولی، بدون هیچ تردیدی، نوآوری های عالی سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi)، به صرافی های متمرکز ارزهای دیجیتال نیز وارد خواهند شد.